دیگ آب گرم

دیگ آبگرم  و دیگ آب داغ یک سیستم حرارت مرکزی است که رایج ترین سیستم گرمایشی ساختمان ها محسوب می شود. در دیگ آبگرم و دیگ آب داغ انرژی حرارتی آزاد شده حاصل از احتراق سوخت توسط مشعل به آب منتقل می شود سپس این آب با پمپ به گردش آمده و قسمتی از انرژی خود را از دست می دهد در نهایت آب با دمای پایین تر به داخل دیگ برگشته و برای گرم شدن دوباره آماده می شود.

در دیگ آبگرم حداکثر دمای آب 90 درجه و در دیگ آب داغ بالای 100 درجه سانتی گراد است لازم به ذکر است در دیگ آب داغ به دلیل فشار بالا و بسته بودن سیستم دمای آب افزایش پیدا می کند ولی به هیچ وجه تبدیل به بخار نمی گردد.

جنس بدنه دیگ آب گرم و دیگ آب داغ معمولا یا از چدن و یا از فولاد ساخته می شود هر کدام از این ها معایب و مزایایی در برمیگیرند به عنوان نمونه حمل دیگ آب گرم چدنی بسیار راحت بوده و طول عمر دیگ آبگرم فولادی بسیار بالاتر است. دیگ های آب گرم و آب داغ با سوخت هایی چون: گاز، گازوئیل و مازوت کار می کند. دیگ های آب داغ بیشتر در صنایع غذایی و لبنی جهت پاستوریزه کردن شیر به کار گرفته می شوند.

نحوه کار دیگ آب گرم:

کار اصلی دیگ آب گرم این شرکت، تامین آب گرم مورد نیاز رستوران‌ها، هتل‌ها، کارواش‌ها، سالن‌های پرورش قارچ و طیور، مرغداری‌ها، آپارتمان‌ها و بیمارستان‌ها  و مراکز درمانی و … می‌باشد، راندمان این دستگاه‌ها در سطح بالایی قرار دارد و قطعات کاربردی از نوع درجه یک بوده به همین دلیل استقبال بالایی را از سوی مصرف کنندگان متحمل شده است.

این آب حرارت دیده از طریق پمپ و سیستم لوله‌کشی با پخش کننده‌های حرارت نظیر فن کویل، رادیاتور، یونیت هیتر و غیره سازگار بوده و جریان می‌یابد.

این دیگ‌ها از قابلیت قرارگیری در موتورخانه برخوردارند و ساختار جمع و جوری دارند، به همین دلیل فضای زیادی از محیط را اشغال نمی‌کنند، همچنین نصب و راه اندازی این دستگاه بسیار آسان است و مصرف کننده می‌توان با کمترین هزینه از آن نگهداری نماید، چرا که هزینه تعمیر آن بسیار ناچیز است.

دیگ آبگرم یا دیگ آب داغ (بر اساس دمای سیال )

در دیگ آبگرم حداکثر دمای آب دیگ  ۹۰ درجه سانتیگراد می باشد در صورتی که با افزایش فشار داخل دیگ و استفاده از سیستم انبساط بسته دمای آب داخل دیگ به بالای ۱۰۰ درجه سانتیگراد برسد به آن دیگ آبداغ می گویند حداکثر دمای آب در بویلر آب داغ معمولا تا ۱۳۰ درجه سانتیگراد می باشد. ( در دیگ آب داغ به دلیل فشار بالا و بسته بودن سیستم دمای آب افزایش یافته ولی تبدیل به بخار نمی شود. )

از دیگ های آب داغ در مواردی که دمای بالاتر از ۱۰۰ درجه سانتیگراد مورد نیاز است استفاده می گردد. مانند صنایع غذایی و لبنی (جهت به جوش درآوردن و پاستوریزه نمودن شیر )

دیگ آبگرم چدنی یا فولادی

دیگ های آبگرم بر اساس جنس به دو نوع چدنی و فولادی تقسیم می شوند. دیگ های چدنی به روش ریخته گری و به صورت پره پره در کارخانه تولید شده و معمولا در محل مونتاژ می شود در صورتی که دیگ های فولادی از ورق و لوله های آلیاژی آتشخوار به صورت یکپارچه تولید می شود. هر یک از دیگ ها دارای مزایا و معایب مخصوص خود بوده که در مقاله به صورت مشروح به صورت جداگانه به ان خواهیم پرداخت. ولی به صورت خلاصه می توان گفت دیگ های فولادی دارای راندمان و طول عمر بیشتر بوده و دیگ های چدنی به دلیل سهولت در حمل و نقل در پروژه های کوچک استفاده می گردد

دیگ آبگرم واترتیوب (Water Tube) یا فایر تیوب (Fire Tube)

در صورتی که گاز های حاصل از احتراق درون لوله های دیگ بوده و آب اطراف آن باشد به آن لوله آتشی یا فایر تیوب می گویند و در صورتی که آب از درون لوله ها عبور کرده و گاز های حاصل از احتراق اطراف آن باشد به آن لوله آبی یا واتر تیوب می گویند. استفاده از دیگ های فایر تیوب متداول تر  می باشد. ( معمولا سیستم واتر تیوب جهت دیگ های بخار با ظرفیت بالای ۳۲ تن در ساعت و فشار کاری بیش از ۲۵ استفاده می گردد.

اجزای مختلف دیگ آبگرم

برای این که با نحوه‌ی کارکرد صحیح این دیگ آشنا شویم لازم است تا در ابتدا با ساختار و اجزای مختلفش بیشتر و بهتر آشنا شویم. اجزای اصلی یک دیگ آبگرم عبارتند از:

۱ . مشعل و محفظه احتراق: این بخش تامین‌کننده‌ی حرارت مورد نیاز  سیستم حرارتی ما هستند و عملکرد آن‌ها تاثیر مستقیمی روی صرفه جویی در مصرف انرژی دارند.

۲ . بدنه: شاسی اصلی و کاور دیگ آبگرم را بدنه می‌گویند که بسته به نوع کاربرد دیگ باید از بین دو نوع چدنی و فولادی یکی را انتخاب کرد.

۳ . بخش کنترل‌کننده: وظیفه‌ی کنترل دمای دیگ و میزان کارکرد مشعل به عهده‌ی این بخش است.

۴ . دی اریتور: دی اریتور وظیفه‌ی کنترل کیفیت و تصفیه‌ی آب ورودی به سیستم دیگ آبگرم را دارد و نقش به سزایی نیز در پایین آوردن رسوب و خوردگی اجزای مختلف سیستم دارد. استفاده از دی اریتور مناسب می‌تواند هزینه‌های نگهداری و تعمیرات در سیستم ما را تا حدود بسیار بالایی پایین بیاورد.

۵ . لوله‌های آتش خوار: لوله‌هایی از جنس فولاد یا چدن هستند که آتش و دود در میان آن‌ها قرار دارند.

۶. دریچه‌های منهول و هندهول: این دریچه‌ها به منظور بازرسی و بازدید راحت از سیستم تعبیه می‌شوند.

۷. سوپاپ‌های اطمینان و زه کشی: برای عملکرد بهتر سیستم و جلوگیری از آسیب دیدن سیستم در اثر فشار بالا تعبیه می‌شوند.

۸. اکونومایزر: اکونومایزر  همان طور که از نامش نیز پیداست به منظور اقتصادی‌تر کردن سیستم ساخته و طراحی می‌شود. این بخش از سیستم نقش مبدل حرارتی را بازی می‌کند و آب تغذیه را با استفاده از گرمای خروجی و تلف شده پیش گرم می‌کند.

۹ . تیوب شیت: محفظه‌ای که لوله‌های آتش خوار در آن‌ها قرار می‌گیرند.

۱۰ . فن و دمنده‌های سیستم: از فن برای جابجایی گازها و سیالات سیستم استفاده می‌شود.

۱۱ . بخش تبادل حرارت: صفحه‌ای است که در آن رسانایی گرمایی در بهترین حالت خودش قرار دارد و انتقال دما بین آب و مشعل روی آن انجام می‌شود.

۱۲ . ابزار تنظیم دقیق: این بخش از سیستم فرمان‌های اپراتور و دستورات دستی را به دقیق‌ترین شکل ممکن پیاده می‌کنند.

۱۳ . سیستم انتقال سوخت: وظیفه‌ی این بخش انتقال سوخت از مخزن و تانک به مشعل است.

۱۴. مخزن آب: از مخزن برای ذخیره‌ی آب مورد نیاز دیگ بخار استفاده می‌شود.

۱۵. فشارسنج و ترمومتر: برای کنترل میزان فشار و دمای دیگ در لحظه استفاده می‌شوند.

محل ایده آل برای نصب دیگ آبگرم

محل نصب دیگ آب گرم باید کاملا تراز باشد تا هیچ نیروی اضافی به پمپ و مشعل وارد نشود. اگر دیگ آبگرم تراز نباشد در درازمدت شاهد شکستگی لوله‌ها و آسیب دیدن اتصالات خواهیم بود. علاوه بر تراز بودن دیگ باید حداقل ۱۰ سانتی متر از کف زمین فاصله داشته باشد. داشتن جریان هوای مناسب هم برای انجام بهتر عملیات احتراق الزامی است.

نتیجه گیری

برای انتخاب دیگ مناسب بهتر است تا علاوه بر بالا بردن اطلاعات خودتان، از یک متخصص نیز کمک بگیرید تا ریسک کار خودتان را به حداقل برسانید. فراموش نکنید که برخی از هزینه‌ها در سیستم می‌تواند جلوی هزینه‌های بیشتر و سنگین‌تر در آینده را بگیرد، پس بهتر است همیشه سراغ بهترین فناوری‌ها  و به روز‌ترین تجهیزات بروید. در انتها امیدواریم که از این مطلب استفاده‌ی لازم را برده باشید.