لولههای گاز از چه جنسی تولید میشوند؟
با توجه به استانداردهای لولهکشی معمولاً آنها را از جنس فولاد، برنج، مس و پلیاتیلن تولید میکنند. روش تولید لوله هم بسته به کاربردش میتواند به صورت درزدار و بدون درز انتخاب شود.
اغلب انواع لولهکشی گاز را بر اساس نوع بهکارگیری آنها به دو دسته زیر تقسیم میکنند:
1. لولههای گازی توکار
2. لولههای گازی روکار
انواع استاندارد لولهکشی :
در مورد استاندارد لولهکشی باید بدانید که در حال حاضر لوله گاز روکار اغلب بر مبنای استاندارد ISIRI 3360 در سازههای مختلف به کار میرود. لولههای گاز توکار هم بر اساس استاندارد API 5L و استاندارد ملی ISIRI 3574 تولید و به بازار عرضه میشوند.
تفاوت لولههای گازی روکار و توکار :
یکی از مهمترین تفاوتهای لولههای گازی روکار و توکار در نحوه استفاده آنها است. اغلب لولهکشی گاز توکار نسبت به انواع روکار در معرض آسیب کمتری است.
اگر از قیمت لوله باخبر باشید میدانید که قیمت لوله گاز روکار از نوع توکار ارزانتر است. یکی دیگر از تفاوتهای لوله گازی روکار و توکار نیز مربوط به کاربرد آنها است.لولههای گازی روکار برای اجرا و راهاندازی انشعابات داخل ساختمان یا لولهکشی گاز شهری مورداستفاده قرار میگیرند، درحالیکه لوله گازی توکار، اغلب برای پروژههای بزرگ مانند انتقال گاز از شهری به شهر دیگر استفاده میشود. به همین دلیل این لولهها باید مقاومت بالایی در برابر ضربه، فرسایش و رطوبت داشته باشند.
در اجرای لولهکشی گاز توکار رعایت نکات زیر الزامی است:
1. استفاده از اتصالات فولادی بدون درز جوش
2. لزوم جوشکاری اتصالات با روش جوشکاری برق
3. رعایت استاندارد لولهکشی جهت جلوگیری از خوردگی، افزایش دوام و طول عمر آنها
4. رعایت فاصله 10 سانتی از تأسیسات دیگر و کابلهای برق
5. عدم بهکارگیری ماسه خشک در کانالی که علاوه بر لوله گاز، سایر تأسیسات نیز اجرا شده است
6. ممنوعیت عبور لوله گاز از میان دهانه چاه آب و فاضلاب
7. لزوم حفاظت از لوله گازهایی که از پارکینگ یا نقاط حساس دیگر عبور کردهاند
اجرای لولهکشی گاز روکار چگونه است
بهتر است محل عبور آنها از گوشهها و کنارههای دیوار باشد. همچنین میتوان لولههای گازی روکار را رنگآمیزی کرد تا از زنگزدگی و فرسایش آن جلوگیری شود.
جوشکاری لوله گاز :
جوشکاری لوله گاز نسبت به این که لولهکشی به صورت توکار یا روکار باشد متفاوت خواهد بود. اگر قرار باشد از جوش لب به لب استفاده کنید باید حواستان به ضخامت لوله و اتصال باشد و در صورتی که ضخامتی کمتر از 3 میلیمتر دارد، بهتر است تیزی لبهها را با دستگاه مخصوص ملایم کنید.
عایقکاری لولهکشی گاز توکار چگونه :
در عایقکاری لولهکشی گاز توکار، پرایمر و نوار پرایمر به کار میرود. به این ترتیب که اول عملیات چربیزدایی و زنگزدایی روی لولههای توکار صورت گرفته و سپس بر سطح آنها پرایمر زده میشود. بعد از خشک شدن پرایمر هم روی لولهها نوارپیچی میشود.
لوله کشی گاز توکار بهتر است یا روکار ؟
هنگامی که میخواهیم در ساختمان خود لوله کشی گاز، بازسازی، تغییرات یا افزایش انشعابات داشته باشیم، این سوال پیش می آید که لوله کشی گاز توکار بهتر است یا روکار؟
در مقاله ” لوله کشی گاز توکار یا روکار ” با موارد زیر آشنا می شویم:
- در چه نوع پروژه و ساختمان هایی از لوله کشی گاز توکار یا روکار استفاده میکنیم؟
- معایب و مزایای لوله کشی گاز توکار و روکار
- خطرات لوله کشی گاز توکار
- چه نوع مصالح و لوازمی در لوله کشی گاز توکار و روکار استفاده می شود؟

معایب و مزایای لوله کشی گاز روکار:
مزایای لوله کشی روکار:
- ارزان بودن متریال و لوله های مصرفی.
- در معرض دید بودن لوله های گاز: خطرات کمتری این لولهها را تهدید میکند و هرگونه عیب یا نشتی را به راحتی می توانید بیابید.
- سرعت اجرای بالا: لوله کشی گاز روکار نیاز به نوار پیچی ندارد و حساسیتهای لوله کشی گاز توکار را ندارد. لذا پروژه با سرعت بیشتری انجام می گیرد.
- سهولت تغییرات: به دلیل در دسترس بودن لوله ها در لوله کشی گاز روکار، همیشه قابلیت دریافت انشعابات جدید و تغییر مسیر و تغییر جایگاه مصرف کننده ها وجود دارد.
معایب لوله کشی روکار:
- ضربه خور بوده و قابلیت صدمه پذیری: لوله ها به علت در دسترس بودن، مخصوصاً در ارتفاعات پایین، ضربه خور بوده و قابلیت صدمه پذیری دارند.
- استفاده از بست های متعدد در مسیر لوله کشی: استفاده زیاد از بست در مسیر لوله کشی گاز روکار باعث زشت شدن لوله کشی می گردد.

معایب و مزایای لوله کشی گاز توکار:
مزایای لوله کشی گاز توکار:
- زیبایی و تمیزی کار: از آنجایی که لوله ها نوار پیچی شده و داخل کار قرار می گیرند، شاهد لوله های مختلف در گوشه و کنار ساختمان نمیباشیم و معماری ساختمان مطلوب خواهد بود.
- عمر بالای لوله کشی گاز توکار: اگر در لوله کشی گاز توکار، نوار پیچی درست صورت گیرد و ضوابط سازمان نظام مهندسی رعایت گردد، می تواند عمری بسیار طولانی تر از لوله کشی گاز روکار داشته باشد.
- تنوع انتخاب مسیر و تنوع انتخاب محل مصرف کننده ها: از آنجا که لوله به روش توکار در ساختمان جابجا می شود، دست طراح در ایجاد مسیرهای مناسب برای لوله کشی گاز، باز می باشد.
- تحمل فشار بالا: به علت استفاده از اتصالات مانیسمان بدون درز و لوله های api سپاهان و لوله های مانیسمان بدون درز، لوله کشی توکار از تحمل فشار بالاتری برخوردار است.
جهت مقایسه باید بدانیم که لوله های مانیسمان و اتصالات مانیسمان تا ۱۷۰ بار فشار تست میگردند و لوله های درزدار و اتصالات درزدار تا ۸۰ بار فشار تست میگردد.
معایب لوله کشی گاز توکار:
- حساسیت اجرا و سخت بودن ضوابط: البته تمامی سازنده ها و مهندسینی که بر پایه علم فعالیت می نمایند، می دانند که ضوابط پیچیده و سخت حاکم بر هر پروژهای، میتواند ضامن کیفیت و کاربری بالای این محصولات باشد.
- حساسیت بسیار بالای جوشکاری و لوله کشی گاز: از آنجایی که لوله توسط مصالحی مانند گچ پوشانده می شود، اشتباهات کارگری و خطای انسانی و کیفیت پایین جوش می تواند به علت مدفون شدن، فاجعه بار باشد.
وظایف مجری گاز چیست :
وظیفه مجری گاز یا جوشکار گاز، آن است که نقشه های اجرایی تهیه کرده، به تایید مهندس ناظر سازمان نظام مهندسی که معرفی گردیده است، رسانده و با رعایت کلیه ضوابط استاندارد مبادرت به اجرای لوله کشی گاز توکار یا لوله کشی گاز روکار نمایند.
مراقب باشید مجری گازی انتخاب نمایید که هم تجربه کافی و هم سابقه کافی در این حوزه داشته باشد. از پذیرش جوشکار گاز با تجربه پایین و عدم رعایت پروتکلها پرهیز نمایید.
مسئولیت اجرا و تست نهایی لوله کشی گاز توکار تا پایان کار، بر عهده شرکت تاسیساتی گاز می باشد.


انتخاب مهندس ناظر گاز :
خوشبختانه طی سالهای اخیر با نظارت سازمان نظام مهندسی و جلسات متعدد با سازمان استاندارد، مهندسین ناظر شرکت گاز به صورت اتفاقی انتخاب می گردند.
در سنوات گذشته، به خاطر انتخاب شخصی ناظران گاز، شاهد تخلفاتی در حوزه نظارت بودیم.
بعد از انتخاب مجری گازکشی توسط شرکت تاسیساتی گاز، با ارائه مدارک به سازمان نظام مهندسی، می توانید با ناظر گاز انتخابی خود، در ارتباط باشید.
پس از انتخاب ناظر گاز، با هماهنگی شرکت تاسیساتی و ناظر گاز، از محل پروژه لوله کشی گاز توکار بازدید به عمل خواهد آمد. ناظر گاز با مشورت مجری گاز و با رعایت اصول طراحی خطوط لوله گاز، مسیرهای پیش رو را تبیین خواهد کرد.
مراقب باشید هر آنچه ناظر سازمان نظام مهندسی یا ناظر گاز اعلام می دارد، مخصوصاً در موارد ویژه، به صورت کتبی دریافت نموده و در تمام مراحل لوله کشی گاز توکار اجرا نمایید.
